Gospodarczy mocarze wciąż przodują
Według Banku Światowego największe gospodarki świata w 2022 roku to USA, Chiny oraz Japonia. Pod względem PKB Polska uplasowała się na 21. miejscu.
PKB jest wskaźnikiem, który pozwala na przedstawienie obrazu pieniężnej wartości rynkowej danego państwa. Uwzględnia wszystkie końcowe towary i usługi, które zostały wyprodukowane w danym okresie, najczęściej na przestrzeni roku kalendarzowego. PKB oblicza się poprzez zsumowanie ze sobą pieniędzy wydanych przez konsumentów, firmy i rząd w danym okresie. Zasadniczo istnieją dwa sposoby na liczenie PKB. Pierwszym z nich jest sumowanie wydatków, drugim sumowanie dochodów. Światowe PKB stanowi natomiast całkowity dochód narodowy brutto wszystkich państw na świecie. Ranking 15 największych gospodarek według PKB opiera się o najnowsze dane pochodzące z Banku Światowego.
- Stany Zjednoczone: 20,89 biliona dolarów
2. Chiny: 14,72 biliona dolarów
3. Japonia: 5,06 biliona dolarów
4. Niemcy: 3,85 biliona dolarów
5. Wielka Brytania: 2,67 biliona dolarów
6. Indie: 2,66 biliona dolarów
7. Francja: 2,63 biliona dolarów
8. Włochy: 1,89 biliona dolarów
9. Kanada: 1,64 biliona dolarów
10. Korea Południowa: 1,63 biliona dolarów
11. Rosja: 1,48 biliona dolarów
12. Brazylia: 1,44 biliona dolarów
13. Australia: 1,32 biliona dolarów
14. Hiszpania: 1,28 biliona dolarów
15. Indonezja: 1,05 biliona dolarów
Pod względem nominalnego PKB dominuje gospodarka Stanów Zjednoczonych. Największym sektorem gospodarki USA są usługi obejmujące przede wszystkim finanse, ubezpieczenia, nieruchomości oraz opiekę zdrowotną. Na drugim miejscu w zestawieniu znalazły się Chiny. Chińska Republika Ludowa odznacza się drugim co do wielkości nominalnym PKB (największym pod względem parytetu siły nabywczej). W ostatnich latach największe sektory otrzymują częściową autonomię, co pozwoliło na wzrost inwestycji zagranicznych oraz pobudzenie wymiany handlowej. Na trzecim miejscu znalazła się Japonia, której gospodarka w 2019 roku przekroczyła pułap 5 bln dolarów. Gospodarka zorientowana jest głównie na produkcję oraz eksport.
Niemcy to jedyna europejska gospodarka, która znalazła się w TOP 5. Gospodarka niemiecka opiera się głównie na eksporcie samochodów, maszyn oraz chemikaliów. Państwo charakteryzuje się również wysoce wykwalifikowaną siłą roboczą. Gospodarka Zjednoczonego Królestwa opiera się w dużej mierze o sektor usług, przede wszystkim finansowych, ubezpieczeniowych oraz biznesowych. Co istotne, nominalny PKB nie uwzględnia kosztów życia w danym państwie, dlatego nie jest to wskaźnik idealny, który w pełni obrazuje sytuację gospodarczą. Według ekspertów w tym roku może dojść do przetasowania w dalszych pozycjach rankingu. Prognozowane jest przede wszystkim umocnienie się gospodarki Iranu, ze względu na rosnące ceny ropy. Znacznie skurczyć może się gospodarka Rosji wskutek sankcji oraz wycofywania kapitału zagranicznego.
Pentagon oczkiem w głowie prezydenta
Joe Biden poprosił kongres USA o zatwierdzenie rekordowego amerykańskiego budżetu wojskowego opiewającego na 813 miliardów dolarów. Decyzja ta spotkała się z krytyką wielu środowisk. Ile Stany Zjednoczone wydają na wojsko? Ile kosztowałoby USA zakończenie pandemii? Decyzja Joe Bidena o finansowaniu armii spotkała się ze sprzeciwem środowisk wspierających walkę z epidemią. Aktywiści zwracają uwagę, że plan wydatków na rok podatkowy 2023 wymaga ok. 163 razy mniejszych funduszy, aby pomóc złagodzić pandemię Covid-19 w skali globalnej. Dodają również, że budżet covidowy stanowi ok. 3 proc. wydatków na obronę. Zwracają również uwagę, że pandemia pochłonęła więcej ofiar niż jakakolwiek wojna, w której Stany Zjednoczone brały udział.
Aby zobrazować potrzebę zwiększenia wydatków, przytaczano również szacunki ONZ. Organizacja Narodów Zjednoczonych oszacowała, że zaszczepienie 70 proc. światowej populacji do połowy tego roku kosztowałoby 18 mld dolarów. Według Common Dreams w tym miesiącu Demokraci zdecydowali o usunięciu 15,6 mld dolarów pomocy z tytułu koronawirusa z niedawno uchwalonego rachunku zbiorczego o wartości 1,5 bln dolarów. Tym samym ulegli naciskowi Republikanów, którzy nalegali, aby środki przeznaczyć na programy państwowe, zamiast finansowania walki z pandemią. W minionym tygodniu federalna agencja zdrowia zajmująca się nieubezpieczonymi chorymi na COVID-19 zaczęła naliczać 125 dolarów za pojedynczy test PCR. Naukowcy pracujący nad dystrybucją szczepionek alarmują, że zbyt małe środki finansowe wyolbrzymią nierówności w zakresie dostępu do dawek w biedniejszych krajach. Głos w sprawie zabrała także organizacja Public Citizen wskazująca, że poprzez zainwestowanie 25 mld dolarów Stany Zjednoczone mogą stworzyć lokalne centra produkcyjne, które mogłyby wyprodukować osiem mld dawek w mniej niż rok, co przyczyniłoby się do większej dostępności lekarstw.
Krytycy Bidena zarzucają mu zbyt duże skupienie się na kwestiach obronności. Wskazują, że budżet wojskowy USA jest większy niż 11 kolejnych państw w rankingu razem wziętych, 12 razy większy niż rosyjski i wyższy niż w szczytowym momencie wojny w Wietnamie czy zimnej wojny. Warto jednak zaznaczyć, że Amerykanie nieco inaczej postrzegają kwestię obrony granic, a konflikt w Ukrainie toczy się z ich perspektywy bardzo daleko, więc nie obawiają się o własne bezpieczeństwo. Nieco inaczej wojna rozpętana przez Rosję postrzegana jest przez państwa europejskie, które czują bezpośrednie zagrożenie ze strony Putina i jego decyzji dotyczących polityki energetycznej.