Crispin Glover, znany m.in. z ról w “Alicji w Krainie Czarów”, “Powrocie do przyszłości”, “Dzikości serca”, “Co gryzie Gilberta Grape’a”, wystąpił jako czarny charakter w “Hiszpance” Łukasza Barczyka, opowiadającej o powstaniu wielkopolskim. – Ten film ma przekaz antywojenny – ocenił w rozmowie z PAP amerykański aktor.

“Hiszpanka” trafiła właśnie do kin w Polsce. Jej akcja toczy się w okresie przygotowań i przebiegu powstania wielkopolskiego, które wybuchło w 1918 r. w Poznaniu, kończąc się zwycięstwem.

Barczyk zrealizował ten film na podstawie własnego scenariusza. Bohaterami uczynił zarówno postaci rzeczywiste – wśród nich pianistę i polityka Ignacego Jana Paderewskiego, jak i fikcyjne. W wyzwoleńczej walce Polaków udział bierze, w przededniu powstania, m.in. grupa jasnowidzów i spirytystów, wykorzystujących jako broń siły umysłu. Starają się oni uchronić Paderewskiego przed niebezpieczeństwem. Artysta, koncertujący na całym świecie, w czasie I wojny – wykorzystując znajomości w świecie polityki – wspierał dążenia Polski do odzyskania niepodległości.

W filmie Barczyka mistrz w dramatycznych okolicznościach próbuje dotrzeć do Polski. Pragnie mu w tym przeszkodzić, wpływając na jego umysł, pracujący dla pruskiej armii mroczny Doktor Abuse.

W Paderewskiego wciela się Jan Frycz. Doktora Abuse gra Crispin Glover. Ponadto w międzynarodowej obsadzie są m.in.: Jakub Gierszał i Patrycja Ziółkowska (jako zaangażowani w narodowowyzwoleńcze działania młodzi kochankowie), Jan Peszek (w roli bogatego fabrykanta wspierającego finansowo przygotowania do powstania), Sandra Korzeniak, Piotr Głowacki, Magdalena Popławska, Sonia Bohosiewicz, Tomasz Kowalski, Artur Krajewski, Florence Thomassin z Francji i Karl Markovics z Austrii.

Crispin Glover gościł w Warszawie w związku z pokazem prasowym “Hiszpanki”. Nie była to jego pierwsza wizyta w polskiej stolicy. – Byłem w Warszawie w 1991 roku. Współpracowałem wtedy z Jerzym Skolimowskim, grałem u niego w “Ferdydurke” – przypomniał.

Jak wspominał, Łukasza Barczyka poznał kilka lat temu. – Podobał mi się bardzo jego film “Italiani” (z Krzysztofem Warlikowskim w obsadzie) – opowiadał.

Glover przyznał, że przystępując do pracy nad “Hiszpanką” miał tylko podstawową wiedzę o polskiej historii. – Dotyczącą II wojny światowej. O powstaniu wielkopolskim opowiedział mi natomiast Łukasz – tłumaczył.

Glover pracował na planach filmów Jima Jarmuscha (“Truposz”), Olivera Stone’a (“The Doors”), Davida Lyncha (“Dzikość serca”), Lasse Hallstroma (“Co gryzie Gilberta Grape’a”), Milosza Formana (“Skandalista Larry Flynt”), Tima Burtona (“Alicja w Krainie Czarów”), Roberta Zemeckisa (“Powrót do przyszłości”).

W rozmowie z PAP podkreślił, że jest otwarty na kolejne propozycje od polskich reżyserów. – Chciałbym więcej pracować w Europie – powiedział.

Glover ma do Polski blisko, ponieważ od lat jest właścicielem XVI-wiecznego zamku w Konarowicach w Czechach.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Wojska powstańcze wyzwoliły spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę. Za koniec powstania historycy uznają likwidację Frontu Wielkopolskiego 8 marca 1920 r., choć powstańcze zdobycze i prawo do Ziemi Wielkopolskiej dał odrodzonej Polsce Traktat Wersalski z 28 czerwca 1919 r. Jednolicie umundurowana i dobrze wyszkolona Armia Wielkopolska weszła w skład polskich sił zbrojnych, a sprzęt wojskowy, zdobyty w walce z zaborcą, wzbogacił organizującą się armię. Żołnierze Armii Wielkopolskiej prosto z okopów powstańczych ruszyli na odsiecz oblężonego Lwowa i uczestniczyli w wojnie polsko-bolszewickiej.

Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) był artystą koncertującym na całym świecie, jednym z największych pianistów swojej epoki. W czasie I wojny światowej, wykorzystując liczne znajomości w świecie polityki, wspierał dążenia Polski do odzyskania niepodległości. W 1919 r., jako premier i minister spraw zagranicznych, stanął razem z Romanem Dmowskim na czele delegacji polskiej na konferencję pokojową w Paryżu i podpisał w imieniu Polski Traktat Wersalski. Decyzją prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina D. Roosevelta, Paderewski – który zmarł podczas II wojny w Nowym Jorku – został pochowany na Narodowym Cmentarzu Wojskowym Arlington w Waszyngtonie. W 1992 r., na prośbę prezydenta Lecha Wałęsy, szczątki wielkiego Polaka sprowadzono do kraju i złożono w archikatedrze św. Jana w Warszawie.

Joanna Poros, Polska Agencja Prasowa

PAP / Marek Gorczyński