Prezydent USA Barack Obama powinien wziąć pod uwagę list przywódców z Europy Środkowo-Wschodniej wyrażający rozczarowanie, że jego administracja zdaje się zaniedbywać ten region – uważa ekspert z Centrum Analiz Polityki Europejskiej Wess Mitchell.
– Obama po prostu nie może zignorować tego listu. Z powodów dyplomatycznych, ze względu na Rosję i Europę, ta administracja wolałaby, żeby Europa Środkowo-Wschodnia nie istniała. Ten list jest przypomnieniem, że region ten nie tylko istnieje, ale nie jest bez znaczenia – uważa Mitchell.
W liście, o którym w czwartek informuje “Gazeta Wyborcza”, wybitni politycy naszego regionu, m.in. byli prezydenci Polski Aleksander Kwaśniewski i Lech Wałęsa, Czech Vaclav Havel, Litwy Valdas Adamkus, podkreślili, że Ameryka nie może zapomnieć o Europie Środkowej, musi prowadzić zdecydowaną i opartą na wartościach politykę wobec Rosji, a sprawa tarczy antyrakietowej to test wiarygodności Waszyngtonu. Apel ten wsparł w liście otwartym prezydent Lech Kaczyński.
– To właśnie administracja powinna usłyszeć. Zwłaszcza nacisk na to, żeby rząd USA umocnił i potwierdził swoje zobowiązania w zakresie bezpieczeństwa Europy Wschodniej, jest niezmiernie ważny – powiedział ekspert Centrum Analiz Polityki Europejskiej.
Jednocześnie uważa on jednak, że dotychczas nie widać jakiejś zasadniczej zmiany w polityce USA wobec Europy Wschodniej w porównaniu z polityką administracji prezydenta George’a W. Busha.
– Nie ma jak dotąd, formalnie biorąc, zmiany np. w sprawie obrony antyrakietowej w Polsce i Czechach. Administracja chce w tym momencie czekać z decyzją w tej kwestii, nie chce się zobowiązywać do niczego, bo mogłoby to narazić na szwank jej otwarcie dyplomatyczne z Rosją, ale jednocześnie nie chce wycofać tego projektu, bo przedwcześnie usunęłoby to monetę przetargową w negocjacjach z Rosją. Próbuje więc pozostawić wszystkie opcje otwarte – ale może to robić tylko do pewnego czasu. W końcu będzie musiała coś wybrać. Poza tym zaczyna wiązać sobie ręce, bo Obama w Moskwie zgodził się na powiązanie sprawy broni ofensywnej z bronią defensywną. W przyszłości utrudni mu to swobodę manewru w kwestii obrony antyrakietowej – powiedział Mitchell.
Rosja domaga się, by w zamian za zawarcie porozumienia o dalszej redukcji nuklearnej broni strategicznej – nowe porozumienie START – Waszyngton zrezygnował z umieszczenia w Polsce i Czechach tarczy antyrakietowej.
Tomasz Zalewski
PAP