W tajnym liście do rosyjskiego prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa prezydent USA Barack Obama zaoferował, że jego rząd zrezygnuje z umieszczenia w Polsce i Czechach tarczy antyrakietowej, jeśli Moskwa pomoże USA zapobiec uzbrojeniu się Iranu w rakiety dalekiego zasięgu – podaje wtorkowy “New York Times”.
Według “NYT” list został własnoręcznie przekazany trzy tygodnie temu w Moskwie przez wyższych przedstawicieli amerykańskiej administracji. Dziennik powołuje się na zastrzegających sobie anonimowość przedstawicieli administracji Obamy. Potwierdzili oni tym samym informację o tajnym liście podaną w poniedziałek przez rosyjską gazetę “Kommiersant”.
Według nich, w liście nie ujmuje się oferty w kategoriach bezpośredniego quid pro quo (coś za coś), tylko stwierdza, że USA nie będą musiały realizować planów budowy w Polsce i Czechach baz systemu obrony antyrakietowej, jeżeli Iran zaprzestanie wszelkich starań na rzecz budowy głowic nuklearnych i rakiet balistycznych dalekiego zasięgu.
Ma to być przekonywająca zachęta dla Rosji, aby przyłączyła się do wspólnego z USA frontu przeciw Iranowi. Moskwa – przypomina “NYT” – utrzymuje ścisłe więzi z Teheranem, co daje jej niemałe wpływy; pomaga m.in. Iranowi w budowie reaktorów atomowych.
Rząd rosyjski nie odpowiedział jeszcze na ofertę Waszyngtonu, ale jego przedstawiciel powiedział w poniedziałek (po rewelacjach “Kommiersanta”), że minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow będzie miał coś do przekazania na temat tarczy sekretarz stanu Hillary Clinton w czasie rozmowy obojga w Genewie w piątek.
List Obamy wysłany został w odpowiedzi na list Miedwiediewa do amerykańskiego prezydenta bezpośrednio po jego inauguracji. Można go uważać za konkretny krok w kierunku “zresetowania” stosunków rosyjsko-amerykańskich – jak to określił wiceprezydent Joe Biden.
W liście wspomina się także o propozycji przedłużeniu traktatu o nuklearnej broni strategicznej (START) i współpracy obu krajów w otwarciu dróg zaopatrzenia do Afganistanu.
“NYT” pisze, że oferta amerykańska – o której możliwości wspominał już aluzyjnie szef Pentagonu Robert Gates na spotkaniu ministrów obrony w Krakowie – “zmartwiła Polskę i Republikę Czeską, których przywódcy zainwestowali polityczny kapitał w podpisanie umów o współpracy w zakresie obrony rakietowej pomimo opozycji w kraju”.
Mimo ewentualnej rezygnacji USA z tarczy, Polska ma jednak otrzymać obronne rakiety krótkiego zasięgu Patriot, przewidziane osobną umową z USA, jak o tym poinformował minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski w czasie niedawnej wizyty w Waszyngtonie.
W poniedziałek minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski nazwał “anonimowymi spekulacjami” doniesienia rosyjskiej prasy, że Stany Zjednoczone mogłyby zrezygnować z projektu tarczy antyrakietowej w zamian za poparcie Rosji w rozmowach z Iranem.
Z OSTATNIEJ CHWILI:
Obama ujawnia dwa kluczowe założenia tajnego listu do Rosji
Prezydent USA Barack Obama powiedział, że jego list do prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa nie zawierał propozycji zwiększenia przez Rosję nacisków na Iran w zamian za rezygnację przez USA z planów odnośnie do tarczy antyrakietowej.
– W tym liście napisałem to, co mówiłem także publicznie, a mianowicie, że system obrony antyrakietowej, o którym mówiliśmy w Europie, nie jest skierowany przeciwko Rosji, tylko przeciwko Iranowi – oznajmił Obama podczas spotkania z dziennikarzami w Białym Domu w obecności premiera Wielkiej Brytanii Gordona Browna.
– Napisałem też w liście, że w stopniu, w jakim osłabimy zdecydowanie Iranu w sprawie posiadania broni atomowej, zmniejszymy też presję czy potrzebę posiadania systemu obrony antyrakietowej – oświadczył.
Obama określił jako nieścisłe relacje, według których miałby w liście do Miedwiediewa powiązać plany w sprawie rozmieszczenia amerykańskiej tarczy antyrakietowej z rosyjską pomocą w sprawie Iranu.
Dziennik “New York Times” napisał we wtorek, że Obama w tajnym liście do Miedwiediewa zaoferował, iż jego rząd zrezygnuje z umieszczenia w Polsce i Czechach tarczy antyrakietowej, jeśli Moskwa pomoże USA zapobiec uzbrojeniu się Iranu w rakiety dalekiego zasięgu.
Rzecznik Miedwiediewa potwierdził wcześniej otrzymanie listu, zaznaczył jednak, że nie zawierał on żadnych konkretnych propozycji.
PAP