Do 2025 roku automaty, roboty i programy komputerowe zabiorą zabiorą z rynku pracy ponad 33 proc. etatów – taką wizję snuje firma doradcza Gartner specjalizująca się w monitoringu technologii informatycznych.
Smutną dla ludzkości wizją przyszłości potwierdzają naukowcy Ray Kurzweil, dyrektor d/s inżynieryjnych Google’a przewiduje, iż do 2029 r. roboty osiągną poziom inteligencji homo sapiens. Ryan Calo, profesor University of Washington School of Law przypomina, że w niedalekiej przeszłości uważaliśmy, iż automaty wykonywać będą prace: niebezpieczne, brudne i trudne, tymczasem zakres prac, do wykonywania których roboty są już zdolne bardzo się rozszerzył. Obdarzone sztuczną inteligencją roboty (słowo pochodzi od słowiańskiego słowa robota, oznaczającego ciężką pracę, wysiłek, upowszechniło się po wydaniu sztuki R.U.R. (Rossumovi Univerzální Roboti), której autorem jest czeski pisarz Karel Čapek) stanowią już nie tylko zagrożenie dla pracowników fizycznych, zagrożone bezrobociem są także „białe kołnierzyki” czyli przedstawiciele zawodów umysłowych. Na liście zawodów wykonywanych już lub planowanych do wykonywania w najbliższej przyszłości przez wytwory ludzkiej wyobraźni i technologii są: internetowi marketerzy, sportowi reporterzy, chirurdzy, anestezjolodzy czy analitycy finansowi – spektrum jest więc bardzo szerokie.
Zdania na temat wypychania rodzaju ludzkiego z rynku pracy przez automaty są jednak podzielone, część ekspertów uważa, że maszyny tylko zastąpią stare technologie wprowadzając w życie nowe co w sumie da zerowy efekt netto, a nawet może nastąpić wzrost zatrudnienia. Dyskusja na ten temat trwa od 200 lat, od czasów rewolucji przemysłowej zainicjowanej wynalezieniem maszyny parowej mamy proces zastępowania ludzkich mięśni coraz bardziej skomplikowanymi urządzeniami. Eksperci wynaleźli nawet nań nazwę, przykładami “Second Machine Age” są np. roboty asystujące przy operacjach medycznych, pokrywające kremem ciasteczka na pokazach w MIT czy wygrywające z każdym człowiekiem podczas gry logicznej Connect Four.
Kilkanaście lat temu komputer IBM pokonał szachowego arcymistrza Gariego Kasparowa, napisany przez tą samą firmę program Watson stanął do walki z ludźmi w popularnym programie „Jeopardy!” i ograł mistrzów tego teleturnieju sromotnie, dziś zaś wspomaga wybór terapii raka płuc w jednej z klinik. O tym co potrafią dziś roboty przekonali się także golfista Rory McIlroy i pingpongista Timo Boll, a do 2050 r. drużyna złożona z humanoidów ma wygrać z teamem ludzkim.
RoboCup 2015 przed nami, korzystając z Wikipedii przypomnijmy daty i wydarzenia będące kamieniami milowymi w historii robotyki:
• 1938 – Isaac Asimow umieszcza termin “robotyka” w noweli science-fiction i formułuje Trzy Prawa Robotyki.
• 1940 – Nikola Tesla konstruuje maszynę kroczącą, maszynę latającą i maszynę pływającą
• 1947 – Opracowanie pierwszego teleoperatora z serwonapędem elektrycznym.
• 1948 – Opracowanie teleoperatora ze sprzężeniem zwrotnym siły.
• 1949 – Rozpoczęcie badań nad obrabiarkami sterowanymi numerycznie.
• 1954 – Pierwszy patent dotyczący robotyki w Wielkiej Brytanii Nr. 781465 złożony 19 marca.
• 1954 – zaprojektowanie pierwszego programowalnego robota przez Georga Devola
• 1956 – Zakupienie praw do robota Devola i założenie firmy Unimation przez Josepha Engelbergera.
• 1958 – Pierwszy prototyp robota Unimate zainstalowany w fabryce General Motors.
• 1960 – Zespół sztucznej inteligencji w Stanfordzkim Instytucie Badawczym w Kalifornii i Uniwersytet w Edynburgu w Szkocji rozpoczynają pracę nad zastosowaniem wizji w robotach.
• 1961 – Pierwszy seryjny robot Unimate zainstalowany w fabryce General Motors w Trenton w stanie new Jersey.
• 1961 – Opracowanie pierwszego robota ze sprzężeniem zwrotnym siły.
• 1961 – Pierwszy patent dotyczący robotów w USA Nr 2.998.237 złożony przez G.C Devola.
• 1963 – Opracowanie pierwszego systemu wizyjnego dla robota.
• 1963 – Wypuszczenie na rynek robota przemysłowego Versatran.
• 1964 – Pierwszy robot malarski Trallfa pracujący w fabryce w Norwegii.
• 1966 – Automatyczny lądownik księżycowy “Surveyor” ląduje na Księżycu.
• 1968 – Unimation otrzymuje z zakładów General Motors zamówienie na serie robotów.
• 1969 – W General Motors rozpoczęto montaż nadwozi Chevrolet Vega przy pomocy robotów Unimate.
• 1970 – General Motors staje się pierwszą firmą wykorzystującą systemy wizyjne w zastosowaniach przemysłowych. System Consight zostaje zainstalowany w zakładzie w St. Catharines, Ontario, Kanada.
• 1971 – opracowanie robota “Stanford Arm” na Uniwersytecie Stanford.
• 1972 – Na uniwersytecie Nottingham w Anglii stworzono “SIRCH”, układ zdolny do rozpoznawania dowolnie zorientowanych dwuwymiarowych części.
• 1972 – Kawasaki instaluje zrobotyzowaną linię produkcyjną w zakładach Nissan z robotami firmy Unimation.
• 1972 – AESA, część przedsiębiorstwa Vasteras ze Szwecji prezentuje roboty elektryczne IRb 6 i IRb 60 przeznaczone do automatycznych operacji szlifierskich.
• 1973 – Opracowanie pierwszego języka programowania robotów (WAVE) na Uniwersytecie Stanford.
• 1974 – Wprowadzenie przez firmę Cincinnati Milacron robota ze sterowaniem komputerowym.
• 1974 – Hitachi prezentuje robota Hi-T-Hand używającego czujników dotykowych i siłowych pozwalających na wkładanie sworzni do otworów.
• 1974 – Założenie Stowarzyszenia Robotyki Przemysłowej (Robotics Industries Association)
• 1976 – Trallfa robot malarski zostaje zaadoptowany do spawania kątowego.
• 1977 – założenie Brytyjskiego Stowarzyszenia Robotyki (British Robotics Association)
• 1978 – Wprowadzenie przez Unimation robota PUMA (Programmable Universal Assmebly), opracowanego na podstawie projektu powstałego w trakcie badań w fabryce General Motors.
• 1979 – Wprowadzenie robotów SCARA (Selective Compliance Robot Arm) w Japonii.
• 1982 – Robot Pedesco zostaje użyty do usunięcia skażonego materiału po wycieku paliwa radioaktywnego z elektrowni nuklearnej.
• 1984 – Zostaje opracowany PROWLER, pierwszy z serii robotów militarnych.
• 1986 – Rozpoczęcie prac nad robotem humanoidalnym przez firmę Honda.
• 1998 – Robot mobilny Sojourner ląduje na Marsie 4 lipca.
• 1998 – Skonstruowanie pierwszego bionicznego ramienia.
• 2004 – Prezentacja nowej generacji robota ASIMO, pozwalającego samodzielnie poruszać się w pomieszczeniach, włączać światło, otwierać drzwi.
• 2006 – Prezentacja interfejsu do robota ASIMO, pozwalającego na sterowanie robotem za pomocą myśli.
Sławomir Sobczak
meritum.us
foto: i4u.com