Wielu rodziców, którzy przychodzą ze swoimi pociechami na kolejne wizyty kontrolne powiązane ze szczepieniami pyta mnie ostatnio o szczepionkę Prevenar 13. Pytają czy jest potrzebna, czym różni się od stosowanego wcześniej Prevenaru 7, przeciwko czemu zapobiega? Oto moja odpowiedź.
Obie szczepionki, tzn. Prevenar 7 i Prevenar 13, są to szczepionki zabezpieczające przeciwko zakażeniom wywołanym przez bakterie – pneumokoki (Pneumococcus). W przyrodzie występuje kilkadziesiąt różnych szczepów tej niebezpiecznej bakterii. W roku 2000 zarejestrowano i zaczęto stosować szczepionkę Prevenar 7 (7 od 7 szczepów pneumokoka, przeciwko którym zabezpiecza) a w 2010 Prevenar 13 (obejmuje 13 szczepów, 7 zawartych w Prevenarze 7 a poza tym 6 dodatkowych).
Dlaczego szczepienie przeciwko tym bakteriom jest tak ważne? Pneumokoki to bardzo niebezpieczne bakterie, które mogą atakować różne części organizmu. Wśród najbardziej niebezpiecznych są zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zakażenia krwi (sepsa) i zapalenia płuc. Mniej niebezpieczne to zapalenia zatok i zapalenia uszu. Najbardziej narażone są dzieci do 2. roku życia (największa zachorowalność występuje pomiędzy 6. a 11. miesiącem). Nosicielstwo szczepów pneumokoka w jamie nosowo-gardłowej jest wśród dzieci dość powszechne i z reguły poprzedza wystąpienie zachorowania. Na zakażenie tą bakterią szczególnie narażone są dzieci z anemią sierpowatą (sickle cell disease), chorobami nowotworowymi, przewlekłymi chorobami płuc, serca czy nerek, dzieci bez śledziony czy po przeszczepie szpiku.
Wprowadzenie szczepionki Prevenar 7 spowodowało spadek zachorowań na zakażenia wywołane szczepami pneumokoka zawartymi w szczepionce o około 60-90% (Pediatrics in Review 2009, 30, 155-164). Zanotowano jednak wzrost zachorowań wywołanych innymi szczepami (nie zawartymi w Prevenarze 7) i dlatego w 2010 roku zarejestrowano i zaczęto w USA stosować Prevenar 13.
Jak już wspomniałem, infekcje wywołane pneumokokami mogą być bardzo niebezpieczne (szczególnie zapalenie opon i zakażenie krwi). Wymagają one hospitalizacji i leczenia antybiotykami. Coraz więcej szczepów pneumokoka rozwija ostatnio oporność na dotychczas stosowane antybiotyki, co utrudnia leczenie.
Szczepienie jest najlepszym sposobem zapobieżenia zakażeniom wywołanym przez pneumokoki. Do pełnego zabezpieczenia potrzebne są 4 dawki, podawane w 2., 4., 6. miesiącu i ostatnia dawka pomiędzy 15. a 18. miesiącem.
Dr med. Marian Ołpiński
UWAGA: przyjmuję pacjentów w Polskiej Przychodni Rodzinnej w dwóch lokalizacjach:
Alexian Brother’s Hospital (Wimmer Building) – 800 W. Biesterfield Rd, Elk Grove Village, IL 60007
Phone: 847-593-6600
Advocate Lutheran General Hospital – 1875 Dempster St., Park Ridge, IL 60068
Phone: 847-823-8800